Ajax 1993-1994: Frank Rijkaard wijst de weg

Na drie jaar zonder kampioenschap won Ajax in 1994 eindelijk weer de landstitel van Nederland. Twee spelers drukten hun stempel op de prestaties van de Amsterdamse club. De op het oude nest teruggekeerde Frank Rijkaard zorgde voor rust en routine. De Finse speler Jari Litmanen brak dit seizoen definitief door en werd topscorer met 26 doelpunten.

Terugkeer van Frank Rijkaard

Het optimisme bij Ajax was aan het begin van het nieuwe seizoen groot. De Nederlandse Supercup was met overmacht gewonnen door Feyenoord met 4-0 te verslaan, de Open dag leverde 40.000 bezoekers op en nog nooit verkocht men zoveel seizoenskaarten (14.500). Dat betekende dat Ajax in dit komende seizoen elke thuiswedstrijd in een bijna uitverkocht stadion speelde. Tevens was ook de terugkeer van routinier Frank Rijkaard (afkomstig van AC Milan) een bron van vreugde voor zowel de technische staf als de supporters.

Dat Frank Rijkaard niet ging afbouwen, waar sommigen wel voor vreesden, bewees hij al in de eerste competitiewedstrijden. Tegen RKC scoorde hij na drie minuten via een kopbal het eerste Ajax-doelpunt in de met 3-0 gewonnen wedstrijd in De Meer. Ook tegen FC Utrecht was hij van invloed op het resultaat. Met fantastisch voetbal werd de thuisclub opgerold met 1-4 maar de uitslag had veel hoger kunnen en moeten uitvallen. Frank Rijkaard en Jari Litmanen scoorden beiden tweemaal, maar de absolute uitblinker was aankoop Finidi George die zijn competitiedebuut maakte voor de Amsterdammers. Een moeilijke zege behaalde Ajax tegen Vitesse, dat al acht maanden ongeslagen was. Door Jari Litmanen wonnen de roodwitten met 0-1. Nieuweling Peter van Vossen maakte in de uitwedstrijd tegen MVV in de 65e minuut zijn officiële competitiedebuut als invaller voor Ronald de Boer. De van Anderlecht overgekomen speler had eerder last gehad van een oude dijbeenblessure en trombose in zijn arm. Door een laat doelpunt van Jari Litmanen (89e minuut) kon Ajax de eerste nederlaag van het seizoen voorkomen (1-1).

Toppers in het Olympisch Stadion

De wedstrijd tegen PSV in het Olympisch Stadion leverde voor 38.000 toeschouwers een zeer verdiende Ajax-overwinning op. Een gehandicapt PSV, dat geplaagd werd door blessures, kon lang stand houden maar moest uiteindelijk toch buigen voor doelpunten van Finidi George (72e minuut) en uitblinker Jari Litmanen (87e minuut). Een week later werd de topper tegen nummer twee Roda JC, dat negen punten uit vijf wedstrijden had, in een tegenvallende wedstrijd met 2-0 gewonnen door twee treffers van Jari Litmanen. Op 17 oktober leed Ajax haar eerste competitienederlaag in Enschede tegen FC Twente door een vrije schop van Michel Boerebach in de laatste minuut (2-1). Echt verrassend was het nu ook weer niet dat Ajax wederom niet won in het Diekman-stadion. Sinds het seizoen 1984-1985 hadden de Amsterdammers slechts tweemaal gewonnen in Enschede.

Zeven dagen later stond de topper en Klassieker op het programma in Amsterdam tussen Ajax en Feyenoord. De Rotterdammers stonden ongeslagen bovenaan met achttien punten uit negen wedstrijden, terwijl Ajax tweede stond met drie punten achterstand. Voor 44.000 toeschouwers in het uitverkochte Olympisch Stadion was Ajax, dat zonder de geschorste Frank Rijkaard speelde, heer en meester maar stond na 19 minuten spelen wel verrassend met 0-2 achter. Feyenoord beperkte zich tot verdedigen maar gaf desondanks veel kansen weg, die echter niet door de Ajacieden werden benut. Toch kwam Ajax terecht terug door twee doelpunten van Jari Litmanen, de laatste via een kopbal in de 88e minuut.

Ajax koploper

Na de 0-3 uitoverwinning op Cambuur Leeuwarden werd ook in Breda tegen NAC volop gescoord door Ajax (0-5). Tevens werd FC Groningen op een bevroren veld in het Oosterparkstadion met 0-4 verslagen. In de 71e (0-2), 72e (0-3) en 74e minuut (0-4) werd het duel definitief beslist. Een week later, tegen Go Ahead Eagles, werd het wederom op een bevroren veld 4-0 en ook nu kwam Ajax pas na rust (0-0) op stoom. De wedstrijd eindigde voor Cees Marbus (Go Ahead Eagles) in mineur daar hij in de 15e minuut zijn kuitbeen brak. Na het inhaalduel tegen SC Heerenveen (1-4 zege) nam Ajax op doelsaldo de koppositie van Feyenoord over. Doordat de Rotterdammers op de laatste speeldag van 1993 met 1-0 verloren van Roda JC en Ajax zelf moeizaam won van Willem II met 3-1, was men nu ook koploper in punten geworden. De stand bij de winterstop was als volgt:

Tussenstand aan kop

Tweede nederlaag

Na de 4-1 zege tegen MVV op 16 januari stond twee weken later de topper tegen Vitesse op het programma. De Arnhemmers stonden op de derde plaats en konden het Ajax wel eens moeilijk gaan maken. Maar door o.a twee doelpunten van Jari Litmanen wonnen de Amsterdammers in een ware voetbalshow met 3-1. Vitesse bleek nog een maatje te klein voor de individuele klasse en het hechte collectief van Ajax. Op 6 februari leed Ajax tegen PSV de tweede nederlaag van het seizoen. De Eindhovenaren geloofden al niet meer in het kampioenschap daar men al tien verliespunten meer had dan Ajax. Maar winnen van de huizenhoge favoriet was natuurlijk wel het doel van PSV, dat zich met vechtvoetbal naar een 3-0 ruststand speelde. Toen meteen na rust de 4-0 viel was het over en uit met Ajax, dat nog wel in de 89e minuut tegen scoorde (4-1).

Ajax speelde het toch wel pijnlijke verlies drie dagen later van zich af door in de kwartfinale van de KNVB-beker eerstedivisionist Helmond Sport met ruime cijfers te verslaan (7-1). Het eerste Ajax-doelpunt na 8 minuten kwam op naam van de teruggekeerde Edgar Davids, die vier maanden lang geblesseerd was geweest. Na de moeizame winst (0-1) in de vrieskou en snijdende oostenwind tegen Sparta en een makkelijke winst op FC Utrecht (3-0), met een debuterende 17-jarige invaller Nwankwo Kanu, brak er een mindere periode aan voor Ajax.

Vormcrises bij de Amsterdammers

Uitschakeling volgde in de kwartfinale van het Europa Cup-2 toernooi door het Italiaanse Parma (0-0 en 2-0). Tegen nummer zeventien Cambuur Leeuwarden stonden de roodwitten, tot ieders verbazing, bij de rust met 0-2 achter. In het laatste half uur van de wedstrijd konden de Amsterdammers toch nog tot winst komen (3-2). Een heel slecht spelend Ajax won moeizaam in Venlo van VVV door een vroeg doelpunt in de tweede minuut van John van den Brom (0-1). Ook in de halve finale van de KNVB-beker werd Ajax uitgeschakeld, nog wel door een club uit de eerste divisie. NEC won zeer verrassend in De Meer met 1-2 en zorgde daarmee dat er geen finale tussen Ajax en Feyenoord was ontstaan.

Een week later kwamen beide ploegen in competitieverband wel tegen elkaar uit in De Kuip. Ajax controleerde de wedstrijd en kwam dan ook verdiend via Nwankwo Kanu in de 32e minuut op een 0-1 voorsprong. Maar een vastberaden Feyenoord gaf zich niet gewonnen en kwam via John de Wolf (58e minuut) en een strafschop van Ruud Heus (63e minuut) terug in de wedstrijd en bezorgde de Amsterdammers de derde nederlaag op rij. Na Parma (2-0), NEC (1-2) en Feyenoord (2-1) ontstond er toch wat onrust in Amsterdam, al was de voorsprong op de nummer twee (Feyenoord) nog altijd vier punten en had Ajax nog een inhaalduel in het vooruitzicht.

Tegen NAC leek de vormcrises bij Ajax over zijn hoogtepunt heen want een swingend team versloeg de ploeg uit Breda met 5-0. Mede hierdoor was de deceptie in het Ajax-kamp groot toen de ‘uitwedstrijd’ tegen FC Volendam met 1-0 werd verloren. In het Olympisch Stadion (het Volendam-stadion werd verbouwd) zagen 25.000 toeschouwers een massaal verdedigend FC Volendam en een ware stormloop van Ajax op het doel van keeper Edwin Zoetebier. Maar via de eerste de beste Volendam-counter was het in de 36e minuut meteen raak via Arie Opdam. Ajax verdiende de winst, maar dan moet je wel scoren, en dat deden de Amsterdammers dus niet. De stand met nog zes wedstrijden te gaan was nu:

Tussenstand aan kop

Ajax landskampioen

Een voortreffelijke overwinning behaalde Ajax op 17 april in eigen huis tegen FC Twente (6-0). Minpunt was de rode kaart van Danny Blind in de 71e minuut na twee maal geel. Een zeer efficiënt spelend Ajax won een week later in Deventer met 0-3 van Go Ahead Eagles. Al na 40 minuten spelen stond de eindstand op het scorebord. Op woensdag 27 april werd Ajax officieus kampioen na de 1-2 overwinning in Kerkrade tegen Roda JC en het gelijke spel van Feyenoord tegen FC Groningen (2-2). Met nog drie duels te gaan was de Amsterdamse voorsprong op de aartsrivaal zes punten en het doelsaldo was 30 doelpunten beter.

Zondag 1 mei zou een feestelijke dag worden in het Olympisch Stadion in Amsterdam. Ruim 42.000 toeschouwers zagen dat Ajax de Heerenveen-verdediging in de eerste helft niet kon slechten maar na 65 minuten spelen brak Frank Rijkaard de ban (1-0). Nauwelijks drie minuten later scoorde Stefan Pettersson zijn honderdste officiële doelpunt in Ajax-dienst en zette de Amsterdammers op een 2-0 voorsprong. Topscorer Jari Litmanen verzuimde om de marge op drie doelpunten te zetten door een strafschop te missen. In de laatste minuut scoorde SC Heerenveen nog tegen via Gertjan Verbeek, maar het kon de euforie in het stadion niet meer bederven. Ajax werd voor eerst sinds 1990 weer kampioen van Nederland. Zo’n 60.000 Ajax-fans namen ’s avonds bezit van het Leidseplein en daar werd de 24e titel in de historie van de Amsterdammers uitbundig gevierd.

Slechte afsluiting

Misschien wel iets te uitbundig want twee dagen later stond het inhaalduel tegen het in degradatiegevaar verkerende FC Groningen nog op het programma. Een zwak spelend Ajax verloor voor het eerst in dit seizoen in eigen huis met 0-2 en dit zette kwaad bloed bij de andere degradatiekandidaten. Ook voor de bij Ajax vertrekkende Stefan Pettersson was het geen geweldig afscheid geworden van het eigen publiek, al was het enorme vuurwerk na afloop een pleister op de wonde. Een vermoeid ogend Ajax verloor ook op de laatste speeldag in Tilburg van Willem II (2-1), in een duel waarin alleen nog om de eer werd gestreden.

Uitslagen

Eindstand

Topscorers

Selectie