De allergrootste Nederlandse voetballers aller tijden

Het Nederlandse voetbal heeft in zijn historie bewezen een groot voetballand te zijn. Eén gewonnen EK, drie zilveren medailles en een bronzen op WK´s, vijf Europa Cups I en een Champion´s League kunnen daar getuige van zijn. Maar een groot voetballand word je natuurlijk alleen met grote voetballers. En wie zijn nu eigenlijk de allergrootsten?

Abe Lenstra

Abe Lenstra (1920-1985), ook wel ‘ús Abe’, maakte op zijn vijftiende jaar zijn debuut in het eerste van Heerenveen, club die hij veertien jaar lang trouw zou blijven. In die periode zou hij negen keer achter elkaar het kampioenschap winnen van de Noordelijke eerste klasse. Twee maal speelde hij voor het landskampioenschap, maar won die nooit. Zijn beroemdste wedstrijd is misschien wel die tegen Ajax in 1950 toen hij zijn club de aanzet gaf om een 1-5 achterstand om te buigen tot een 6-5 winst.

Vanwege zijn talent, inzicht en grote doeltreffendheid groeide hij uit tot een fenomeen. In iets meer dan 700 wedstrijden maakte hij maar liefst 700 doelpunten en draaide daarmee dus bijna 1 op 1. Bijna elk seizoen was hij dan ook topscorer. Hij was bovendien tweebenig, en alles bij elkaar maakte hem dat tot één van de meest complete voetballers die Nederland ooit gekend heeft.

Na zijn jaren als amateur bij Heerenveen speelde Lenstra nog tot 1963 als prof bij eerst S.C. Enschede (heden F.C. Twente) en later voor Enschedese Boys. In 1958 verloor hij met de eerste club het landskampioenschap door een verloren beslissingswedstrijd tegen DOS -tegenwoordig FC Utrecht.

Interlands

Op zijn negentiende maakte Lenstra zijn debuut voor Oranje. Hij zou uiteindelijk 47 keer de nationale kleuren verdedigen en 33 doelpunten maken. In 1948 kwam hij met het Nederlands elftal uit op de Olympische Spelen, waarin in de achtste finales van Groot-Brittanië werd verloren (4-3 na verlenging).

Faas Wilkes

Faas Wilkes (1923-2006) debuteerde in 1940 voor Xerxes, waar hij negen jaar lang speelde. In die periode was hij amateur, maar een voorstander van de professionalisering van het voetbal. In Nederland was daar echter nog geen ruimte voor. Daarom vertrok hij in 1949 naar Internazionale in Milaan. Deze transfer leverde hem op dat de KNVB hem schorste voor het Nederlands elftal, waarvoor hij in 1946 gedebuteerd had.

Bij Inter werd Wilkes, een tweebenige speler met een fabuleuze dribbeltechniek en lange rushes in huis, al spoedig dè sterspeler. Hij kreeg de bijnaam ‘Il tulipano’ (de tulp). Drie jaar later werd hij daar daarom weggekocht door Torino, maar dat seizoen was vanwege een blessure een fiasco. Het jaar daarop speelde hij bij Valencia, waar hij opnieuw furore maakte in een competitie waar ook Di Stefano en Kubala excelleerden. Na Valencia speelde hij eerst nog twee jaar voor VVV en later voor Levante, ook in Spanje. Daarna bouwde hij zijn carrière af bij Fortuna ’54 en bij de club, waar het allemaal begonnen was: Xerxes.

Interlands

Wilkes speelde in totaal 38 interlands en scoorde daarin 35 keer, waarvan drie keer tijdens de Olympische Spelen van 1948 -twee keer tijdens de met 3-1 gewonnen wedstrijd tegen Ierland en één keer tijdens de met 4-3 verloren wedstrijd tegen Groot-Brittanië. Samen met Abe Lenstra en Kees Rijvers vormde hij een geduchte voorhoede. In 1961 speelde hij zijn laatste interland. Na zijn afscheid was hij nog jarenlang de absolute topscorer van Oranje, totdat hij voorbijgestreefd werd door Dennis Bergkamp (intussen ook al weer voorbijgestreefd).

Coen Moulijn

Coen Moulijn (1937-2011) debuteerde op zijn zeventiende bij Xerxes, waar hij als linksbuiten vanwege zijn spectaculaire dribbels meteen als een groot talent werd gezien. Een jaar later, in 1955, werd hij daarom weggekocht door Feijenoord. Daar kwam zijn talent goed uit de verf, zo goed dat buitenlandse clubs interesse toonden. Maar Feijenoord weigerde hem te laten gaan, waar ze niet slecht aan deden, want Moulijn was uitgegroeid tot de belangrijkste speler van de club.

Zo zou Feijenoord met Moulijn vijf landskampioenschappen, in 1970 de Europa Cup I, tegen Celtic, en de Wereldcup, tegen het Argentijnse Estudiantes de la Plata, winnen. In 1972 stopte hij zijn loopbaan.

Interlands

Voor Oranje debuteerde hij in 1957. Tussen dat jaar en 1969 speelde hij 38 interlands en trof vier keer het net.

Piet Keizer

Piet Keizer (1943-2017) debuteerde voor Ajax in 1961. Als rechtsbuiten maakte hij in 490 wedstrijden 189 doelpunten. Hij was de voetballer van de geniale invallen, grillig maar in staat om zomaar ineens en uit het niets een wedstrijd te beslissen. Samen met Johan Cruijff en Sjaak Swart vormde hij een aanvalstrio, dat menig verdediger uit die tijd nog steeds nachtmerries bezorgt.

Keizer won tot 1974 -het jaar waarin hij als voetballer afscheid nam- zes landskampioenschappen, drie Europa Cups I, een Wereldcup en twee Europese Supercups. Dat deed hij allemaal met Ajax, de enige club waarvoor hij is uitgekomen, iets wat tegenwoordig -met al het geld dat in het voetbal rondgaat- ondenkbaar is geworden.

Toch had alles anders kunnen uitpakken na een kopduel tijdens een bekerduel tegen DWS, waarbij hij het bewustzijn verloor. Hij diende met spoed naar het ziekenhuis te worden gebracht, waar een schedelbreuk werd geconstateerd met tussen het hersenvlies en de breuk een bloedprop. Men vreesde zelfs dat de voetballer nooit meer bij bewustzijn zou komen. Na een succesvolle operatie begon echter een lange revalidatie, waarna hij na negen maanden zijn rentrée mocht vieren.

Interlands

Voor het Nederlands elftal speelde Keizer van 1962 tot 1974 34 keer en maakte hij elf doelpunten. Zijn laatste interland was tegen Zweden (0-0), tijdens het WK van 1974, waarin Oranje gloriëerde. Tijdens dat toernooi speelde hij echter alleen de eerste wedstrijd van Oranje, om daarna plaats te maken voor Rob Rensenbrink.

Vervolg

In 2001 kwam Keizer na een lange periode, waarin hij zich afzijdig had gehouden van het voetbal, terug bij Ajax in de rol van scout. In de jaren 2006 en 2007 was hij technisch adviseur, waarna hij in 2010 werd benoemd tot erelid van Ajax. In 2011 kreeg hij nogmaals een adviserende rol, in een 'technisch platform' met o.a. Johan Cruijff. Datzelfde jaar nog deed Keizer vanwege onvrede afstand van zijn erelidmaatschap.

Willem van Hanegem

Willem van Hanegem (1944) debuteerde in 1962 bij Velox SC en kwam in 1966 via Xerxes bij Feijenoord terecht. Daar zou hij uitgroeien tot een vedette en drie maal landskampioen worden. Ook won hij in 1970 de Europa Cup I en de Wereldcup, en in 1974 de Europa Cup III.

Van Hanegem was een voetballer met mentaliteit, een groot tactisch inzicht en een fluwelen schot. Hij is beroemd geworden vanwege zijn kromme ballen, wat hem de bijnaam ‘De Kromme’ opleverde. In 17 jaar tijd, waarbij hij ook drie jaar voor AZ'67 en twee seizoenen voor FC Utrecht uitkwam en een zeer kortstondig buitenlands avontuur had bij een Amerikaanse club, scoorde hij 84 doelpunten.

Interlands

De interlandcarrière van Van Hanegem begon in 1968. Tot 1979 zou hij 52 wedstrijden spelen, waarin hij 6 doelpunten maakte. In die periode speelde hij als absoluut hoogtepunt de WK-finale van 1974, die hij verloor. Voor het WK van 1978 meldde hij zich af.

Vervolg

Na zijn loopbaan als voetballer had Van Hanegem ook nog enkele successen als trainer: een landskampioenschap in 1993 en twee KNVB-bekers in 1994 en 1995 met Feijenoord, en een kampioenschap van de eerste divisie in 1998. Tijdens het EK van 2004, waarin Oranje de halve finales bereikte, was hij assistent van de toenmalige bondscoach Dick Advocaat.

Willy van der Kuijlen

Willy van der Kuijlen (1946-2021) speelde tussen 1964 en 1981 voor PSV en won met die club drie landskampioenschappen en één Europa Cup III. Met 311 doelpunten is hij nog altijd de topscorer aller tijden van de Eredivisie.

Vervolg

Na zijn carrière vervulde Van der Kuijlen diverse functies bij PSV, als jeugd-, assistent- en spitsentrainer, en scout. Hij werd benoemd tot 'lid van verdienste' van PSV.

Interlands

Ondanks dit hoge aantal doelpunten heeft zijn loopbaan bij Oranje altijd in de schaduw gestaan van Johan Cruijff. Op het WK van 1974 was hij niet geselecteerd vanwege een ruzie met de Amsterdammer, en de bondscoach, Michels - en later ook Knobel-, wist wel voor wie hij beter kon kiezen. Daardoor speelde van der Kuijlen, één van de grootste aanvallers, die Nederland gekend heeft, slechts 22 interlands en maakte hij daarin 7 doelpunten. Hij kwam daarbij nooit uit op een eindtoernooi.

Johan Cruijff

Johan Cruijff (1947-2016) behoeft eigenlijk weinig uitleg. Vanwege zijn grootheid is hij over de hele wereld bekend. In 1964 debuteerde hij bij Ajax, waarmee hij zijn grootste successen zou vieren: acht landskampioenschappen, drie Europa Cups I, een Wereldbeker en een Europese Supercup. In 1973 vertrok hij vanwege onvrede bij Ajax en ging hij spelen bij het Spaanse FC Barcelona, waarmee hij ook een landskampioenschap won, in 1974.

Cruijff wordt vanwege zijn grote techniek, leiderschap, spelinzicht en de daaraan gekoppelde successen beschouwd als de grootste Nederlandse voetballer aller tijden en als één van de grootsten van de wereld. Hij maakte in 752 wedstrijden 426 doelpunten en werd drie keer gekozen tot Europees voetballer van het jaar. In 1978 speelde hij zijn afscheidswedstrijd bij Ajax, maar niet lang daarna maakte hij vanwege een faillissement een come-back in de V.S. Later kwam hij ook nog terug bij Ajax. De grootste smet op zijn carrière, voor Ajax-supporters althans, is wellicht zijn laatste seizoen, dat hij speelde voor aartsrivaal Feijenoord, waarmee hij in 1984 ook nog landskampioen werd. Zo werd hij in negen keer Nederlands landskampioen (acht keer met Ajax en één keer met Feijenoord), wat nog altijd een record is, en één keer Spaans landskampioen (met FC Barcelona).

Interlands

Cruijff speelde van 1966 tot 1977 in totaal 48 interlands en scoorde daarin 33 keer. In 1974, na de verloren WK-finale tegen West-Duitsland, kreeg hij de Gouden Bal van het WK uitgereikt. Op het EK van 1976 werd hij met Oranje derde. Voor het WK in 1978, waar Nederland alweer de finale niet zou winnen, meldde hij zich af. Jarenlang had hij een nogal discutabel record in handen: dat van jongste Oranje-speler, die uit het veld werd gestuurd. Dat gebeurde toen hij 19 jaar en 195 dagen oud was wegens slaan van de scheidsrechter tijdens een wedstrijd tegen Tsjechoslowakije*. Hij was daarom acht maanden lang geschorst.

Vervolg

Ook als trainer verdiende Cruijff zijn sporen en won hij ondermeer de Europa Cup II met Ajax (1987) en met FC Barcelona (1989) en de Champion's League met FC Barcelona (1992). Ook won hij vier opeenvolgende Spaanse landskampioenschappen met FC Barcelona, club waar hij in 2010 tot erevoorzitter werd benoemd. In 1999 werd hij uitgeroepen tot Europees voetballer van de Eeuw. In datzelfde jaar ontving hij het erelidmaatschap van zijn jeugdliefde, Ajax.

* Op 31 mei 2017 kwam dit discutabele record in handen van Ajacied Matthijs de Ligt (17 jaar en 292 dagen).

Marco van Basten

Marco van Basten (1964), oorspronkelijk opgeleid bij Utrechtse amateurverenigingen, kwam in 1981 naar Ajax en debuteerde daar in 1982. Het was al snel duidelijk dat het om een groot talent ging: technisch, balvast, groot scorend vermogen en ook tactisch sterk. Uiteindelijk zou hij uitgroeien tot één van de grootste voetballers, die Nederland ooit gekend heeft. Hij won dan ook bijna alles wat er te winnen valt: een Europa Cup II met Ajax, drie Europa Cups I met AC Milaan en een EK voor landenteams in 1984. Met Ajax won hij drie maal een landskampioenschap, en met Milaan net zoveel 'scudettos'. Hij werd drie keer gekozen tot Europees speler van het jaar, twee keer tot beste speler van de wereld en kreeg de Gouden Bal van het EK 1988.

Het afscheid van Van Basten van het voetbal was prematuur en abrupt. Na lange tijd gesukkeld te hebben met een knieblessure besloot hij om in 1993 zijn schoenen aan de wilgen te hangen, op wat eigenlijk het hoogtepunt van zijn glorieuze carrière had kunnen zijn.

Interlands

Van Basten speelde 54 interlands en scoorde daarin 24 keer. Zijn grootste succes was de gewonnen EK finale in 1988 waarin hij een goal maakte, die de geschiedenis in is gegaan als één van de allermooiste. Zijn grootste deceptie was misschien wel het WK dat daar op volgde, toen Nederland roemloos in de kwartfinale werd uitgeschakeld door de latere kampioen, Duitsland.

Vervolg

Ook Marco van Basten heeft zich begeven op het gladde ijs van het trainerschap. Zo was hij tussen 2004 en 2008 bondscoach, waarin hij tijdens het WK van 2006 de achtste finale bereikte en tijdens het EK 2008 de kwartfinale. In het seizoen 2008-2009 was hij, ook zonder veel succes, hoofdtrainer bij Ajax. Daarna trainde hij nog twee seizoenen Heerenveen, waarna hij in 2014 hoofdtrainer zou worden van AZ. Voordat het seizoen begon besloot hij echter vanwege de stress een stap terug te doen en voor het assistent-trainerschap te kiezen.

Dennis Bergkamp

Dennis Bergkamp (1969) debuteerde in 1986 bij Ajax, waar hij, voordat hij in 1993 een transfer maakte naar Inter Milaan, in 1987 de Europa Cup II won, in 1990 een landskampioenschap en in 1992 de Europa Cup III. Ook al won hij met Inter opnieuw de Europa Cup III waren de twee seizoenen die hij in Italië speelde geen groot succes. Pas toen hij in 1995 naar Arsenal vertrok bloeide hij weer op. Daar won hij drie landskampioenschappen, waarbij twee keer de 'double' (landkampioen en FA-beker). Vanwege zijn fabelachtige techniek en belangrijke doelpunten bij Arsenal werd hij als enige Nederlandse voetballer opgenomen in de 'English Football Hall of Fame'. Ook won hij twee keer de Bronzen Bal.

Interlands

Bergkamp was een speler met een fluwelen techniek, de man van de onmogelijke doelpunten. Vooral zijn goal tegen Argentinië tijdens de kwartfinales op het WK van 1998, waarin Nederland uiteindelijk vierde werd, staat in ieders geheugen gegrift. Hij debuteerde in 1990 voor Oranje en speelde tot het jaar 2000 79 wedstrijden. Daarin maakte hij 37 doelpunten. Twee keer eindigde hij in een landentoernooi in de halve finales (WK 1998 tegen Brazilië en EK 2000 tegen Italië, beiden wedstrijden door penalty's).

In 2014 werd Bergkamp gekozen tot beste Oranje-international van de voorgaande 25 jaar. Daarmee kreeg hij -als dertiende voetballer, na Rinus Michels en de spelers van het beste elftal van de 20ste eeuw- een standbeeld bij de KNVB in Zeist.

Vervolg

Medio 2009 kwam Bergkamp -na een periode als assistent-trainer bij Nederland B- bij Ajax terug om de D2 te trainen. Twee jaar later, in januari 2011, werd hij trainer A1 en in de zomer van datzelfde jaar assistent bij het eerste elftal, dat net voor het eerst in zeven jaar weer landskampioen was geworden. Ook werd Bergkamp op dat moment lid van het zg. 'technische hart', een uitvinding van Johan Cruijff tijdens de zg. 'Fluwelen revolutie', die beoogde de organisatiestructuur binnen de club te verbeteren. Beide functies zou hij behouden tot de winterstop van het seizoen 2017-18.

Clarence Seedorf

Clarence Seedorf (1976) debuteerde in 1993 op zijn zestiende bij Ajax en is daarmee de jongste debutant ooit. In het jaar dat hij een vaste waarde begon te worden won hij zijn eerste Champions League (voorheen Europa Cup I). Hij had toen ook al twee landskampioenschappen op zijn naam staan. Dat jaar was tevens het jaar van zijn afscheid bij Ajax en zo kwam hij bij Sampdoria terecht. Een jaar later speelde hij echter alweer bij Real Madrid, waarmee hij landskampioen werd en later zijn tweede Champions League won. Het jaar daarop won hij ook nog de Wereldcup. In 2001 kwam hij na een jaar Inter terecht bij stadsrivaal AC Milaan en won hij in 2003 met die club zijn derde Champions League. Daarmee was hij de eerste speler die drie Champions Leagues won met drie verschillende clubs. Alsof dat niet genoeg was won hij in 2007 nog eens hetzelfde toernooi met AC Milaan.

Seedorf is één van de meest gelauwerde spelers aller tijden. Hij won behalve de vier eerder genoemde Champions Leagues en landskampioenschappen in drie verschillende landen ook een aantal belangrijke persoonlijke prijzen.

Interlands

Seedorf debuteerde in 1994 voor Oranje. Hij speelde met tussenpozen tot 2008 87 keer en trof 11 keer het net. Zijn spel bij het Nederlands elftal heeft echter nooit de verwachtingen ingelost, die zijn hoge niveau bij zijn clubs beloofde. Daar was hij altijd een vaste waarde en één van de dragende spelers. Bij Oranje was hij eerder vaak te frivool en misschien wat zelfingenomen. Tijdens het bondscoachschap van Van Basten kreeg hij na lange tijd genegeerd te zijn een nieuwe kans maar uiteindelijk werd hij niet geselecteerd voor het EK 2008, waarmee zijn interlandcarrière definitief voorbij was.

Vervolg

Seedorf was in 2014 vijf maanden lang trainer van AC Milaan, waar hij werd ontslagen omdat de doelstelling -kwalificatie voor Europees voetbal- niet werd gehaald. Ook was hij in 2016 enkele maanden coach van het Chinese Shenzhen Xiangxue, waar hij ook zijn ontslag kreeg. In 2018 tekende hij voor het trainerschap bij het Spaanse Deportivo A Coruña met als belangrijkste taak degradatie te voorkomen, iets wat niet zou lukken.

Sinds 2009 is Seedorf mede-eigenaar van de Italiaanse club AC Monza Brianza 1912, die in de Serie C speelt.

Arjen Robben

Arjen Robben (1984) doorliep de jeugdopleiding van FC Groningen en debuteerde daar in het eerste elftal in december 2000. Hij kreeg al gauw faam vanwege zijn spectaculaire dribbels en werd op achttienjarige leeftijd aangetrokken door PSV, waarmee hij in 2003 het landskampioenschap won. Het seizoen daarop kwam hij al weer uit voor het Engelse Chelsea, waar hij twee landskampioenschappen behaalde (2005 en 2006), en bovendien de FA Cup won (2006). In 2007 tekende hij voor het Spaanse Real Madrid, waarmee hij in 2008 opnieuw een landskampioenschap mocht vieren. Maar zijn beste periode zou bij het Duitse Bayern München zijn, waar hij tevens meer een echte teamspeler werd. Met die club won hij acht keer de Bundesliga (2010, 2013, 2014, 2015, 2016, 2017, 2018 en 2019). Zo nam hij hij in totaal deel aan twaalf landskampioenschappen, in vier verschillende landen -een record voor een Nederlandse speler. In juli 2020 besloot Robben -na een sabbathical jaar- terug te keren naar zijn oude liefde in Groningen.

Robben's beste seizoen was 2013, waarin hij met zijn club alle belangrijke prijzen in één seizoen won (landskampioenschap, nationale beker, Champion's League, nationale Supercup, Europese Supercup en Wereldbeker). In de gewonnen finale van de Champion's League tegen Borrussia Dortmund nam hij sportieve revanche voor een gemiste strafschop in de het jaar daarvoor verloren finale tegen zijn oude club Chelsea door de uiteindelijk winnende treffer voor zijn rekening te nemen.

Interlands

Robben speelde tussen 2003 en 2017 96 interlands en maakte daarin 37 doelpunten. Hij kwam uit op zes eindrondes (EK 2004, 2008 en 2012, en WK 2006, 2010 en 2014), en vierde met Oranje belangrijke successen (tweede tijdens het WK 2010 en derde tijdens het WK 2014). Daarnaast wist hij op elk WK, waar hij aan deelnam, minimaal één keer te scoren. Op het WK 2014 in Brazilië was hij misschien wel de grootste smaakmaker, wat hem 'slechts' de Bronzen Bal opleverde (later dat jaar werd hij in Nederland gekozen tot Sportman van het Jaar).

Wat Robben in zijn lange carrière wel steeds tegen heeft gehad is zijn blessuregevoeligheid, waardoor hij soms lange tijd buiten de lijnen doorbracht. Om die reden kreeg hij de bijnaam 'De man van glas'.

Lees verder

• De meest vermaledijde Nederlandse voetballers
• De beste Spaanse voetballers aller tijden