Hooliganisme in het voetbal

De voorlopers van het hedendaagse voetbal hadden al te kampen met hooliganisme. Sinds de sport meer regels is gaan krijgen en de supporters meer tijd hadden om zich met het voetbal bezig te houden is hooliganisme in zijn hedendaagse vorm ontstaan. Momenteel worden er veel maatregelen genomen tegen deze voetbalagressie maar voorlopig volstaat dit nog niet.

Ontstaan hooliganisme

Het voetbal zoals het de dag van vandaag gespeeld wordt is uitgevonden in Engeland. Vroeger werden er wedstrijden georganiseerd in verschillende steden en werd er gevoetbald met eerst een schedel en later een koeienblaas. Het spel kon soms dagen duren en werd gespeeld over een afstand van enkele kilometers. Het doel van het spel was om de schedel of de blaas door de stadspoort te trappen. Bij dit spel ging het er vaak zeer gewelddadig aan toe en vielen er regelmatig gewonden en soms zelfs doden. Dankzij deze gewelddadigheid werd het voetbal niet toegelaten als officiële sport. In 1863 werden de Cambridge Rules algemeen aanvaard na de oprichting van de Footbal Association, de Britse voetbalbond. Het voetbal was vooral een sport voor de lagere bevolkingsklasse en de meer welstellende klasse wilden niets met dit spel te maken te hebben tot dat er meer regels kwamen in verband met het lichamelijke contact tijdens de sport. Vanaf dan werd het een sport voor de elite, het werd gespeeld op universiteiten en door welstellende personen.

Tijdens deze wedstrijden was het al snel duidelijk dat er veel agressiviteit aanwezig was. Maar pas jaren later, begin 20ste eeuw, kreeg dit verschijnsel een naam, “Het hooliganisme.” Het hooliganisme dankt zijn naam aan de beruchte Ierse familie Houlihan die in het begin van de 20ste eeuw in Londen woonde. Zij waren beroemd en berucht dankzij hun gewelddadige leven.

De belangrijkste redenenen van de opkomst van het voetbal en dus ook het hooliganisme is dat de mensen steeds meer vrije tijd kregen om naar een voetbalwedstrijd te gaan kijken aangezien ze vroeger zes dagen op zeven moesten werken hadden ze niet veel tijd over, later veranderde dat van vijf dagen in de week en tot twaalf uur op zaterdag. Sindsdien hebben de supporters meer tijd om naar het voetbal te gaan. Ook het kapitaal van de arbeidersklasse werd steeds krachtiger waardoor niet alleen de “elite” zoals daarvoor naar het voetbal konden gaan kijken maar de sport meer toegankelijker werd voor alle bevolkingslagen. En als laatste
belangrijke reden had je de mobiliteit, de mensen konden zich nu ook gemakkelijker verplaatsten en mee gaan naar de uitwedstrijden van een club waardoor je gemakkelijker een confrontatie kon aan gaan met de supporters van de tegenstanders.

Wat is het hooliganisme

Het hooliganisme is niet in één twee drie uit te leggen, er zijn al verschillende benamingen gegeven aan het hooliganisme zoals voetbalagressie, voetbalvandalisme,... Toch zou er een verschil zijn in het hooliganisme en het voetbalvandalisme, voetbalvandalisme is meer spontante agressie, die opkomt na een beslissing van de scheidsrechter of actie reactie tussen de supportersverenigingen. Het hooliganisme daarentegen is een meer georganiseerde agressie. Hier spreekt men meer over de term bendevorming.

Het Nederlandse strafwetboek heeft een definitie voor vandalisme: “Het (door jongeren) opzettelijk en/of wederrechtelijk vernielen, beschadigen of onbruikbaar maken van particuliere of private eigendommen zonder dat het voor de dader materieel voordeel oplevert.” Niet alleen het Nederlandse strafwetboek heeft hier een definitie voor maar ook het Belgische: “Schending van de openbare orde, inbreuk op de privacy, vernielingen van openbaar bezit en openbare dronkenschap.”
De twee belangrijkste soorten vandalisme die voorkomen bij het hooliganisme zijn het prestige vandalisme en het sociale vandalisme.

• Het prestigevandalisme is erop gericht zichzelf te bewijzen tegenover de groep.
• Het sociale vandalisme ontstaat meestal uit het gevoel gefaald te hebben of onrechtvaardig behandeld te zijn in de gezins- of arbeidssituatie. Het sociale vandalisme leidt tot de ergste vernielingen.

Straffen op hooliganisme:

De gevolgen van hooliganisme zijn veranderlijk van lichamelijke schade tot mentale schade en materiële schade. Wanneer je de regels breekt, binnen het stadion of buiten het stadion maar in clubkleuren kan je een stadionverbod opgelegd krijgen. Een stadionverbod duurt meestal tussen de drie maanden en de vijf jaar. Indien er volgens de rechter een misdrijf wordt gepleegd in het stadion kan hij een stadionverbod opleggen tussen de drie maanden en de tien jaar. Wanneer je het stadion betreedt terwijl je een stadionverbod hebt krijg je een boete van minimum 1000 euro en een verlenging van één jaar van het stadionverbod. Een stadionverbod wordt meestal opgelegd door de voetbalcel nadat de politie een PV heeft opgesteld over deze persoon.
Tegen de clubs kan de voetbalcel en de politie een PV opstellen. Tegen de supporters is het enkel en alleen de politie die een PV kan opstellen, dat PV komt bij de voetbalcel terecht. Een kopie daarvan gaat naar de procureur, die aanwezig was tijdens de wedstrijd waarin het PV werd opgesteld. Deze procureur kan beslissen of hij al dan niet zelf vervolgd. In 99% van de gevallen vervolgd hij niet zelf en stelt de voetbalcel de procedure in. Dat wil zeggen dat de voetbalcel de PV opstuurt naar de persoon in kwestie zelf waarin duidelijk beschreven staat wat hij/zij verkeerd gedaan heeft. Op welke moment en tijdens welke wedstrijd. Hij/zij krijgt één maand tijd om ofwel schriftelijk of mondeling verweer te brengen. Bij schriftelijk verweer wordt er een brief gestuurd naar de voetbalcel en bij mondeling verweer moet de persoon in kwestie naar de voetbalcel van Binnenlandse Zaken gaan. Binnen de 6 maanden na de feiten moet de cel een beslissing nemen waarbij een sanctie kan worden opgelegd van een stadionverbod en/of geldboete. Deze beslissing wordt naar de persoon in kwestie opgestuurd en dan heeft die persoon een maand tijd om in beroep te gaan bij de politierechtbank van zijn woonplaats.

Een supporter kan een stadionverbod krijgen na:

• Het gooien van voorwerpen
• Het overtreden van zijn stadionverbod of van het perimeterverbod. Een perimeterverbod is een verbod om in de omgeving van het stadion te komen.
• Het bevinden op plaatsen waarvoor je geen geldig toegangticket hebt, zoals het stadion betreden, of de poging tot, van het stadion zonder geldig toegangsbewijs.
• Zich in een ander vak bevinden dan waar men een toegangsticket voor heeft.
• Klimmen op de omheining.
• Zich op het speelveld bevinden of de grasstroken rond het speelveld.
• Op allerlei plaatsen komen waar je niet moet zijn zoals b.v. een verlichtingspaal.
• Artikel 23 is het aanzetten tot haat, woede, slagen en verwondingen. Dat zijn alle mogelijke vormen van uitdagen en provocatie zoals woorden of daden of een combinatie ervan.
• Het gebruik of binnenbrengen van pyrotechnische voorwerpen. Het meest bekende is hier het bengaals vuur of voetzoekers.

Een aantal van deze artikelen zijn alleen van toepassing in het stadion, een aantal zijn van toepassing binnen een perimeter van 5 km rondom het stadion en artikel 23 is van toepassing op gans het grondgebied van 24 uur voor de wedstrijd tot 24 uur na de wedstrijd.

Wanneer de veiligheidsverantwoordelijke van de club je een stadionverbod geeft is dit een burgerrechtelijk stadionverbod en is dit automatisch voor één jaar. Je kan ook een boete krijgen na een overtreding die in strijd is met de wetgeving. Deze zal tussen de 250 EUR en de 5000 EUR liggen. Men kan ook een stadionverbod en een geldboete krijgen.

Risicowedstrijden

Een ander gevolg is dat er steeds meer wedstrijden als risicowedstrijden aanzien worden en er tijdens deze wedstrijden meer stewards en meer politie aanwezig moeten zijn. Als het om een risicowedstrijd gaat, is het ook steeds combiregeling wat wil zeggen dat je je moet verplaatsen met het vooraf vastgelegde voertuig. Meestal is dit een bus. Voor verschillende supporters brengt dit vaak problemen mee omdat ze vroeger moeten vertrekken naar de plaats van vertrek en het brengt ook onnodige extra kosten met zich mee. Dit verhoogt het risico dat supporters zich toch zelf met de auto naar het stadion begeven en zich een ticket aanschaffen voor tussen de supporters van de thuisploeg. De meeste materiële schade wordt aangebracht binnen het stadion, ook rondom het stadion sneuvelen weleens brievenbussen, auto’s en ramen van huizen. Lichamelijke gevolgen van hooliganisme zijn verwondingen en in uitzonderlijke gevallen zelfs de dood.