Skispringen voor sporters met lef

Skispringen, ook schansspringen genoemd, is eigenlijk een wintersport hoewel die sport tegenwoordig ook in de zomer wordt bedreven. In de winter wordt gebruik gemaakt van vers gevallen of opgebrachte sneeuw en in de zomer van kunststof. Een skisprong bestaat uit een glijdonderdeel vanuit een hoge toren, daarna een moment zweven door de lucht en tenslotte het op een helling landen. Bij het skispringen worden grote afstanden bereikt. Een speciaal soort springen is skivliegen met afstanden ver over de honderd meter.

Start bij skispringen vanaf een plank

Alvorens aan het glijden te beginnen gaat de springer vanaf de zijkant van de schans op een plank zitten die bovenaan op een bepaalde hoogte is bevestigd. Die hoogte is niet altijd hetzelfde maar kan enkele decimeters verschillend zijn afhankelijk van de omstandigheden van de wind. Vanaf die plank zet de springer zich met twee handen sterk af om meteen zoveel mogelijk vaart te krijgen.

Hoge snelheden tijdens afsprong vergen lef van sporters

Het glijden gebeurt over een steile helling, de eigenlijke schans, waarbij vaart wordt gemaakt voor de afsprong. Bij het snelheid maken op de schans glijden de springers op ski’s, door een geprepareerd sneeuwspoor, naar het afsprong gedeelte. Tijdens de afsprong is de snelheid ongeveer 90 kilometer per uur.

Zo lang mogelijk zweven

Na de afsprong zweeft de springer door de lucht. De bedoeling is om zo lang mogelijk te zweven waardoor de skispringer zoveel mogelijk meters verder pas land. Vanaf het moment van de afsprong komt het op de juiste techniek aan om zolang mogelijk in de lucht te kunnen blijven. Belangrijk daarbij is een goede houding van de ski’s en van het lichaam en deze zo lang mogelijk aan te houden, totdat de springer vlakbij de helling is om dan pas het neerkomen voor te bereiden.

Beoordeling door jury

Maar de waarde van de sprong is niet alleen afhankelijk van de bereikte afstand. De jury waardeert namelijk ook de landingshouding en de elegantie van de landing. De hoogste puntenwaardering krijgt de skiër bij de zogenaamde Telemarklanding waarbij de ene ski iets voor de andere op de grond komt.

Drie wedstrijdseries

Een skispringwedstrijd bestaat meestal uit drie series waarbij per deelnemer één sprong per serie wordt gemaakt. Tijdens de eerste serie kunnen zich maximaal 50 van de beste springers kwalificeren voor de tweede serie. Alleen de 30 beste springers van de tweede serie mogen aan de slotserie meedoen. Voor de einduitslag telt niet alleen de sprong van de derde serie maar wordt daarbij ook de waardering van de tweede serie opgeteld. Skispringen wordt op die manier als individuele sport beoefend maar sinds 1988 worden ook wedstrijden gehouden waar per land vier deelnemers aan meedoen en waar de beoordelingen van die vier worden opgeteld.

Olympische sport

Skispringen zou al in 1796 een activiteit zijn geweest van Noorweegse soldaten. Volgens een beschrijving van Cornelius de Jong zijn de soldaten aan het eind van een bergafdaling op ski’s over een berg hout zijn gesprongen die bedekt was met sneeuw en waarbij ze wel zes tot zeven meter door de lucht vlogen. In 1860 werd reeds van een rotsblok gesprongen en bereikten de springers aanzienlijk meer meters. In 1879 werd in Oslo voor het eerst een grote skispringwedstrijd georganiseerd die daarna jaarlijks plaatsvond. In de ban van de nieuwe sport stelde in 1882 de Koninklijke familie van Noorwegen een “RoyalCup” in. In de negentiger jaren van de negentiende eeuw werd het skispringen op verschillende plaatsen in Europa een populaire sport. Uiteindelijk zou skispringen in 1924 een officiële Olympische sport worden.

Records

In de loop van de jaren is er veel verbeterd aan materiaaltechniek en de manier van trainen waardoor telkens nieuwe afstandrecords zijn ontstaan. Zeker hebben hier ook de verbeterde bouw van de schansen mee te maken. Het eerst genoteerde wereldrecord lag in 1879 op 23 meter. Dit record werd telkens door Noren verbeterd totdat het in 1927 door de Zwitser Bruno Trojani naar 72 werd gebracht. Ook dit record sneuvelde herhaaldelijk totdat het in 1936 over de 100 meter beliep. Schansrecords liggen momenteel in de buurt van 143 meter.

Nog grotere afstanden met skivliegen

Een extreme manier van skispringen gebeurt vanaf nog grotere schansen en wordt dan skivliegen genoemd. De snelheden die vanuit een langere glijding worden gehaald liggen nog hoger waardoor vliegafstanden van 200 meter mogelijk zijn. In 2011 haalde de Noor Johan Remen zelfs 246,5 meter en ook die afstand zal wellicht nog groter worden. Dergelijke afstanden vrij zweven door de lucht zonder parachute is uiteraard een sport voor durfallen.