Tennis: hoe speel je een tiebreak?

Hoe kan het dat een set in tennis een eindstand kan hebben van 7-6? De standaard regel in tennis is een set te winnen met tenminste zes games en met twee games verschil. Veel televisiekijkers en beginnende spelers kennen niet alle regels van tennis en denken dat dit de vaste regel is om een set mee af te sluiten. Dat er twee games verschil moet zijn is een duidelijke regel, maar wat als beide spelers het niet af kunnen maken en om beurten een game maken? De set en dus de wedstrijd zou enorm lang kunnen duren door ontelbare games tot één van de twee spelers, of bij een dubbelpartij één van de twee koppels, uiteindelijk met twee games verschil de set beslist. Zo'n wedstrijd kan zowel voor de spelers als de kijkers uitputtend of zelfs saai zijn. Gelukkig bestaat er de tiebreak, maar hoe wordt deze gespeeld? De naam tiebreak is afgeleid van de woorden tie (gelijk) en break (doorbreken), het gaat er als het ware om dat het gelijkspel doorbroken wordt. De meeste kijkers hebben de voorkeur voor een tiebreak boven het doorspelen tot er twee games verschil zijn in de set en de meeste spelers ook. Een tenniswedstrijd kan heel lang duren, je ziet dit veel blij Grand Slam-wedstrijden, het duurt soms wel vijf uur lang en dat is dan zelfs met het spelen van de tiebreak inbegrepen. Stel je voor dat er geen tiebreak zou zijn. Zonder tiebreak is er kans dat een wedstrijd uren langer duurt. In geval van televisiewedstrijden is het niet alleen uitputtend voor spelers en kijkers maar is het tevens lastig voor de televisiezenders die een schema voor de programmering en reclameblokken moeten samenstellen.

Een tiebreak van zeven punten spelen

Dit is de manier om de score in een set te versnellen en de set te eindigen als een set met 6-6 gelijk staat. Op dit punt in de wedstrijd wordt een laatste game gespeeld waarbij een alternatieve puntentelling wordt gebruikt: 1, 2, 3, 4 etcetera. Een tiebreak van zeven punten betekent dat de eerste speler die zeven punten heeft met twee punten verschil de game en de set wint. In tennis is dit de enige keer dat een tennisser een set kan beslissen met een verschil van één game, de eindstand in de set is 7-6 of 6-7 na een tiebreak.

De eindstand in de tiebreak kan bijvoorbeeld 7-0 zijn, 7-1, 7-2, 7-3, 7-4 of 7-5. Let op dat 7-6 niet genoemd wordt, dit kan dan ook geen eindstand zijn. Onthoud dat er met twee punten verschil gewonnen moet worden. De game moet doorgaan tot een van de twee spelers de set beslist met een eindstand van 8-6, 9-7, 10-8, 11-9, 12-10, etcetera.

Wie mag er serveren?

De volgorde van de voorgaande games in de set wordt aangehouden, dat betekent dat degene die aan de beurt was om in de volgende game te serveren het eerste punt van de tiebreak mag serveren.

• Het eerste punt wordt geserveerd vanaf de rechterkant.
• Het tweede en derde punt wordt geserveerd door de tegenstander van de speler die het eerste punt heeft geserveerd. Het tweede punt wordt geserveerd vanaf de linkerkant en het derde punt wordt geserveerd vanaf de rechterkant.
• Met uitzondering van het eerste punt serveert elke speler twee punten waarbij het eerste punt altijd vanaf de linkerkant wordt geserveerd en het tweede vanaf de rechterkant.
• Na elke zes gespeelde punten wordt er van kant gewisseld.

Als de tiebreak gespeeld is en de wedstrijd is nog niet beslist dan wisselen de spelers weer van kant. Tenslotte is de uitkomst van de set 7-6, 7+6 is 13, dat is een oneven aantal games en dat betekent wisselen. Een traditionele tennisregel is dat spelers altijd van kant wisselen als de uitkomst van de optelsom van de gespeelde games oneven is.

Een belangrijke regel om te onthouden is dat de speler die de tiebreak is begonnen met serveren de service ontvangt in de eerste game van de volgende set.

Een tiebreak van tien punten spelen (supertiebreak)

Een tiebreak van tien punten wordt ook wel een supertiebreak of een match-tiebreak genoemd. Deze worden soms gebruikt in plaats van een laatste set als een wedstrijd 1-1 in sets staat of, bij een wedstrijd van vijf gewonnen sets, als het 2-2 in sets staat. De speler of het dubbelteam dat de supertiebreak wint heeft de wedstrijd gewonnen.

De puntentelling is hier net als in de tiebreak 1, 2, 3, 4 etcetera. De eerste speler of het eerste team met tien punten met twee punten verschil wint de wedstrijd. Als de stand 10-10 gelijk staat wordt er doorgespeeld tot een speler of team voor staat met twee punten verschil.

Wie mag er serveren?

De originele volgorde wordt aangehouden. Bij dubbelpartijen is het zo dat zij de speler die had moeten beginnen met serveren mogen wisselen, deze volgorde wordt dan tot het einde van de supertiebreak aangehouden. De speler of het koppel dat bij een nieuwe set aan de beurt zou zijn om te serveren mag ook in de supertiebreak beginnen met serveren.

Net als bij een tiebreak van zeven punten wordt er eerst een punt gespeeld vanaf rechts. Daarna worden er door de speler of het dubbelteam om beurten twee punten geserveerd tot het einde van de supertiebreak. Ook hier wordt er eerst vanaf links en dan vanaf de rechterkant geserveerd, met uitzondering van het eerste punt.

De regels met betrekking tot het wisselen van kant verschillen met die van de tiebreak van zeven punten. Na het eerste punt en na elke zes punten wordt er van kant gewisseld. Een goed en eerlijker alternatief in geval van hinderlijke weersomstandigheden zoals wind en zon is het wisselen van kant na het eerste punt en daarna na elke vier punten.