De Nederlandse eerste divisie van het voetbal

Aan het Nederlandse professionele voetbal zitten drie competities verbonden. De op één na hoogste competitie is de eerste divisie. Deze wordt tegenwoordig Jupiler League genoemd naar de hoofdsponsor Jupiler. Vanuit de Jupiler League is het mogelijk te promoveren naar de Eredivisie en te degraderen richting de Topklasse.

De eerste divisie geschiedenis

In 1956 werd naast de Eredivisie ook een tweede competitie in het Nederlands betaald voetbal opgericht genaamd de eerste divisie. De eerste divisie bestond oorspronkelijk uit twee gedeeltes van beide zestien voetbalteams dat later (in 1960) uit achttien teams ging bestaan. Het duurde echter niet lang voor er een gedeelte werd geschrapt. Vanaf 1962 bestond de eerste divisie in Nederland nog maar uit een enkele afdeling. In de enkele afdeling werd het aantal teams teruggedraaid naar zestien teams. De eerste divisie in Nederland was vanaf 1972 de laagste betaalde competitie in het Nederlandse voetbal.

In 2003 trad AGOVV Apeldoorn toe tot de eerste divisie. De competitie bestond vanaf dat jaar uit 19 clubs. Twee jaar later was het FC Omniworld dat er 20 clubs van maakte. In de voetballerij gaat het allemaal niet vanzelf, een aantal clubs werden failliet verklaard en in het begin van 2013 spelen er nog maar 16 clubs in de eerste divisie. De KNVB besluit om de volgende clubs toe te voegen aan de huidige Jupiler League: Achilles '29, Jong Ajax, Jong FC Twente en Jong PSV. De teller staat na de zomerstop van 2013 weer op 20.

Naam sponsors

Net als de Eredivisie krijgt de eerste divisie in 1990 een naamsponsor. De Eredivisie heeft tegenwoordig geen naamsponsor meer, de eerste divisie wel. De Jupiler League is sinds 2006 een feit. Voorgangers van Jupiler zijn Toto en de Gouden Gids. In 1990 werd de eerste divisie ook wel de Toto-divisie genoemd. Vanaf 2001 was Gouden Gids-divisie de naam van de competitie.

Degradatie en promotie

De kampioen van de eerste divisie zal regelrecht promoveren naar de Eredivisie. De lege plek in de eerste divisie wordt overgenomen door de laagst geplaatste uit de Eredivisie. Ook vindt er de nacompetitie plaatst. In Nederland worden de periodekampioenen samen met de beste van de eerste divisie ranglijst samengesteld tot een groep van acht clubs waarvan er maximaal twee kunnen promoveren naar de Eredivisie. De eerste ronde van de play-offs telt de vier laagst geklasseerde clubs. Deze strijden tegen elkaar. Alle wedstrijden worden gespeeld in uit- en thuiswedstrijden. Er komen twee winnaars uit de bus die samen met de vier overgebleven eerste divisieclubs de strijd aangaan tegen elkaar en de Eredivisie degradatiekandidaten, de tweede ronde gaat van start. Uit de tweede ronde blijven vier clubs staan. Deze nemen het tegen elkaar op in de derde en laatste ronde. De sterkste zullen hun geluk (nogmaals) beproeven in de Eredivisie.

Omdat de eerste divisie in Nederland de laagste competitie was in het betaald voetbal kon er tot '09/'10 niet worden gedegradeerd. Maar met de introductie van de Topklasse kon dit wel. De Topklasse werd door de KNVB aangemaakt om professionele voetbalclubs en amateurclubs tegen elkaar te laten spelen. Zo zou de overstap naar het betaalde voetbal kleiner worden. In de Topklasse spelen veelal clubs die hun spelers wel betalen, maar waar de spelers niet full-time voetballen.

De laagst geplaatste club uit de eerste divisie zal degraderen. Dit gebeurt alleen als één van de twee clubs van de bovenaanstaande teams uit de Topklasse kunnen promoveren. De clubs uit de Topklasse hebben het recht de promotie te weigeren. Dit gebeurt door bijvoorbeeld financiële problemen of niet de juiste kwalificaties om in de eerste divisie te mogen spelen.

Lees verder

• De Eredivisie, Nederlands top voetbal