Penalty én rode kaart na hands: terecht of niet?

Een penalty en rode kaart na hands in het strafschopgebied: is dat terecht of niet? De spelregels van het voetbal bepalen dat wanneer een speler in het strafschopgebied een ander een scoringskans ontneemt middels het spelen van de bal met de hand, hierop een rode kaart en een penalty staat. Een handsbal in zo'n geval bestraffen met rood en een penalty stuit op veel kritiek. Veel voetbalkenners willen af van deze dubbele sanctie en pleiten voor het trekken van slechts een gele kaart naast het toekennen van de strafschop. De KNVB onderschrijft deze mening maar is afhankelijk van de FIFA en kan niet eigenhandig de spelregels wijzigen.

Dubbel straffen na hands?

• De spelregels: FIFA en KNVB
• Hands binnen het strafschopgebied
• Rode kaart en een penalty: dubbele straf
• Wat vind jij?

De spelregels: FIFA en KNVB

De regels die in het voetbal worden gehanteerd met betrekking tot het trekken van gele en rode kaarten en het toekennen van een penalty worden niet vastgesteld door de KNVB. Deze basale regels van het voetbal worden door de spelregelcommissie International Football Association Board van de FIFA gemaakt en moeten door de KNVB worden overgenomen. De FIFA bepaalt op deze manier voor welke vergrijpen door een scheidsrechter de rode kaart getrokken kan worden. Naast ernstig gemeen spel, het verrichten van een gewelddadige handeling, het bespuwen van een ander, het middels een overtreding ontnemen van een scoringskans, en het gebruiken van grove taal is het ontnemen van een scoringskans middels het spelen van de bal met de hand door een veldspeler er daar een van.

Hands binnen het strafschopgebied

Op het maken van hands binnen het strafschopgebied door de verdedigende partij staat tevens de sanctie van het toekennen van een penalty aan de aanvallende partij. Is het spelen van de bal met de hand niet opzettelijk en kan de speler onmogelijk worden kwalijk genomen dat hij de bal op zijn hand of arm krijgt, dan wordt niet van hands gesproken en volgt ook geen sanctie.

Wordt in het strafschopgebied hands gemaakt maar wordt daarmee geen scoringskans ontnomen, dan dient wel een penalty te worden toegekend maar staat hierop niet de sanctie van een rode kaart. Eventueel kan wel een gele kaart worden gegeven. Wordt de bal opzettelijk met de hand gespeeld en wordt daarmee een scoringskans ontnomen aan de aanvallende partij, dan volgt een dubbele sanctie: een rode kaart en een penalty. Overigens kan ook een rode kaart worden toegekend voor hands buiten het strafschopgebied wanneer hiermee een scoringskans wordt ontnomen.

Rode kaart en een penalty: dubbele straf

Elke keer wanneer in de Eredivisie een rode kaart wordt gegeven en een penalty wordt toegekend wegens een handsbal laait de discussie weer op: is deze dubbele straf niet een te zware straf? Zou zoiets niet beter afgedaan kunnen worden met een gele kaart en een strafschop?

Soms wordt doelbewust niet alleen een scoringskans maar ook een zeker doelpunt ontnomen door een handsbal, bijvoorbeeld wanneer een speler de bal doelbewust van de doellijn slaat. In een dergelijk geval is er vaak minder discussie. De speler lijkt dan de sancties te verkiezen boven een zeker tegendoelpunt. Maar wat nu als een speler na een hard schot op ongelukkige doch onreglementaire wijze de bal met de hand raakt en het onmogelijk is vast te stellen of de bal er daarna ingegaan zou zijn of niet? Dit overkwam Cambuur Leeuwarden-speler Sander van der Streek in een thuiswedstrijd tegen PSV al eens in de achtste speelminuut. Door de dubbele sanctie, toegekend door scheidsrechter Blom, was de wedstrijd al over voor hij goed en wel begonnen was. Volgens de letter van de wet had Blom gelijk en de KNVB legde Van de Streek dan ook een schorsing op.

Naar aanleiding van het bovengenoemde geval liet de KNVB wel weten dat het graag van de dubbele sanctie af zou willen. Het maakt deze beslissing echter niet zelf: hiervoor is de spelregelcommissie van de FIFA verantwoordelijk. De UEFA heeft eerder ook al aangegeven dat het de regels op dit gebied graag gewijzigd ziet.

Wat vind jij?

Een enkele keer komt het voor dat bij een scheidsrechter het rechtvaardigheidsgevoel het lijkt te winnen van de spelregels. Wat reglementair een rode kaart had moeten opleveren wordt dan toch afgedaan met een gele kaart. Zou een scheidsrechter deze discretionaire bevoegdheid moeten krijgen?

Lees verder

• Eredivisie: gele kaarten, rode kaarten, schorsingen 2018/19