De zes principes van tai chi – 'neutraliseren' (Hua)

Het zelfverdedigingsaspect van tai chi telt zes principes die met elkaar verweven en niet van elkaar te scheiden zijn. 'Neutraliseren' (Hua) is een combinatie van 'kleven' (Nien) en 'terugtrekken' (Tsou), dit volgens het principe van yin en yang, waarbij het een niet los staat van het ander. In tai chi is 'neutraliseren' een instinct dat kennelijk verloren is gegaan bij de mens, maar dat bijvoorbeeld bij katachtigen nog duidelijk aanwezig is. Iedereen met een huiskat zal dat beamen. In Hua is meegeven en bij de tegenstander blijven van belang, waarbij het gebruik van ongedoseerde kracht taboe is. Een van de basisprincipes van tai chi is immers het toepassen van een geringere kracht tegenover een grotere. Wie de tegenstander op de juiste wijze 'neutraliseert', is gereed voor de aanval (Fa).

Inhoud

• De acht basishoudingen (poorten) van tai chi chuan
• Gebruik van kracht
• De zes aanvullende principes van tai chi
• 'Neutraliseren' (Hua)
• Neutraliseren komt vóór de aanval (Fa)

De acht basishoudingen (poorten) van tai chi chuan

Handduwen (push hands) is zeer belangrijk in tai chi als zelfverdedigingskunst. De methodiek is bedoeld om u als tai chi-beoefenaar te helpen de zes basisprincipes te doorgronden en in praktijk te brengen. Handduwen (push hands) bereidt u bovendien voor op het begrijpen en toepassen van Chin (innerlijke energie) tijdens het beoefenen van de acht fundamentele houdingen (basishoudingen) van tai chi chuan. Ofwel de tai chi-poorten die inherent zijn aan ongeacht welke tai chi-vorm die u studeert, zoals de Yang-, Wu- en Chen-stijl.

Toepassen en begrijpen
Het komt erop neer dat u met behulp van de acht poorten, gebaseerd op de acht trigramnnen van de I Tjing, de zes aanvullende principes leert toepassen en begrijpen. De solo-oefening wordt daardoor effectiever en u ervaart de voortdurende afwisseling van yin en yang (hard en zacht). Handduwen (push hands) vormt in dat opzicht de beste voorbereiding. Deze basishoudingen zijn:

1. Peng (afweer)
2. Lu (terugdraaien)
3. Chi (drukken)
4. An (duwen)
5. Tsai (neerwaarts brengen)
6. Lieh (splijten)
7. Chou (elleboogstoot)
8. Kao (schouderduw)

Gebruik van kracht

'Neutraliseren', of Hua, betekent niets anders dan terugtrekken vóórdat de tegenstander de aanval inzet. Noem het een soort acceptatie. Bij kleven, als onderdeel van neutraliseren, volgt u de tegenstander van zeer dichtbij, als een schaduw. Het toepassen van Hua is een combinatie van meegeven en kleven. Zodra een tegenstander u duwt, geeft u mee (Tsou) maar met de achterliggende gedachte zo dicht mogelijk bij hem te blijven (Nien). Dat laatste geldt ook als de tegenstander zich terugtrekt. Handduwen (push hands) vormt de ideale voorbereiding daarop. In het verlengde daarvan vereist tai chi beheersing aangaande het toepassen van kracht.

Aanwending van kracht

Tijdens handduwen leert u de innerlijke energie (Chin) ontdekken die nodig is voor het doorgronden van de zes aanvullende principes. Een van de meest gemaakte fouten betreft het op de verkeerde wijze aanwenden van kracht. Een van de fundamenten van tai chi is om door middel van een relatief geringe kracht de grotere, offensieve kracht van de tegenstander te leiden, te dirigeren, er dus geen (frontale) weerstand aan te bieden. Onnodige en dus nutteloze kracht uitoefenen druist tegen de principes van tai chi in, is dus ongewenst en bovendien altijd contra-productief, waardoor u in veel gevallen het onderspit zult delven.

De zes aanvullende principes van tai chi

De bovengenoemde poorten van tai chi chuan krijgen geestkracht met behulp van de zes aanvullende tai chi-principes. Sterker nog, ze maken tai chi subliem als zelfverdedigingstechniek, mits juist begrepen en toegepast onder de praktische leiding van een goede tai chi-leraar. De zes basisprincipes zorgen ervoor dat u zich op zeker moment kunt vergelijken met een tuimelaar die steevast als vanzelf weer overeind komt, ongeacht de krachten die van alle kanten op hem worden uitgeoefend. De zes aanvullende principes van tai chi zijn:

1. Ting (luisteren)
2. Tsou (terugtrekken)
3. Nien (kleven)
4. Hua (neutraliseren)
5. Fa (aanvallen)
6. Chin-aspect

'Neutraliseren' (Hua)

De fundamentele principes van tai chi hangen met elkaar samen, het een kan niet zonder het ander. Intuïtief zal de beoefenaar van tai chi moeten beseffen dat neutraliseren (Hua) meegeven betekent terwijl men kleeft, het is een combinatie daarvan. Een goed voorbeeld van 'neutraliseren' is het aaien van een kat, die u niet kent. De kat zal meegeven – in tegenstelling tot wat het geval is indien de kat een aai ontvangt van een bekend persoon – en tegelijkertijd het contact behouden (kleven) als er genoeg vriendelijkheid tegenover staat. Men mag het bijna een karakteristiek kattentrekje noemen, een instinct dat bij de mens verloren is gegaan.

Eerst neutraliseren, daarna aanvallen

Het neutraliseren als combinatie van Nien en Tsou – denk aan de kat – vereist de juiste beweging op het juiste moment. Op een te vroeg tijdstip meegeven veroorzaakt verlies van contact (Nien). Wie te laat neutraliseert, delft gegarandeerd het onderspit als de tegenstander op dat moment besloten heeft aan te vallen. De bedoeling van neutraliseren is dat u altijd alert bent en gereed om kracht te gebruiken, maar dat de ontlading van die kracht tot een minimum beperkt blijft. Het is met andere woorden de tegenstander als het ware vangen in een positie die hij nog niet heeft voorbereid (de volgende actie van de tegenstander). Neutraliseren is uitermate belangrijk als fase alvorens tot de aanval (Fa) over te gaan.

Neutraliseren komt vóór de aanval (Fa)

Bij de kunst van het neutraliseren is het zaak dat u zich realiseert dat Nien en Tsou gelijkwaardig en wederkerig aan elkaar zijn. Met behulp van deze twee principes, ontwikkelt u na lang oefenen (push hands) intuïtief het besef van het keuzemoment van de tegenstander om tot de aanval over te gaan. In alle gevallen is het zaak het contact nooit te verbreken, hoewel het misschien lang duurt voordat u de 'vluchtneiging' kunt weerstaan. Op Tsou volgt dus Nien, waarbij u met de tegenstander mee naar voren of naar achteren beweegt en telkens meegeeft (Tsou).

Gunstige positie

Ervaren tai chi-beoefenaars weten dat Nien ervoor zorgt dat men altijd in de meest voordelige positie blijft en de tegenstander in de meest nadelige. Het is belangrijk om de wisselwerking van yin (Tsou) en yang (Nien) goed te begrijpen en aan te voelen, alvorens men overgaat tot Fa, ofwel de aanval. Ook Hua en Fa horen bij elkaar als yin en yang. Bij Fa is de momentkeuze van uw aanval van cruciaal belang en een directe voortzetting van Hua, waarbij u instinctief de aanvallende beweging van de tegenstander voorvoelt en die als het ware vóór bent.

Lees verder

• De zes principes van tai chi – 'aanvallen' (Fa)
• De zes principes van tai chi – 'kleven' (Nien)
• De zes principes van tai chi – 'terugtrekken' (Tsou)
• De tien geheimen van tai chi
• De oorsprong van tai chi chuan – Yang-stijl